Odpowiedzialność za własne życie i decyzje to fundamentalny aspekt dorosłości. Jednakże istnieją sytuacje, w których jednostka traci zdolność do samodzielnego podejmowania decyzji. Ubezwłasnowolnienie – temat często pomijany w codziennych rozmowach, lecz o ogromnym znaczeniu dla wielu osób. Czy kiedykolwiek zastanawialiśmy się, co to dokładnie oznacza?
Z tego artykułu dowiesz się:
Czym jest zdolność do czynności prawnych?
W prawie cywilnym, nasze życie dzieli się na trzy etapy:
0-13 lat: Brak zdolności do czynności prawnych. Do osiągnięcia trzynastego roku życia każde dziecko podlega opiece osób dorosłych, zazwyczaj rodziców, którzy podejmują decyzje w jego imieniu.
13-18 lat: Ograniczona zdolność do czynności prawnych. W tym okresie możemy podejmować pewne decyzje dotyczące naszego życia, np. w sprawach zdrowia czy majątku.
Od 18 lat: Pełna zdolność do czynności prawnych. W momencie osiągnięcia pełnoletności przejmujemy pełną odpowiedzialność za swoje czyny i decyzje.
Czym jest ubezwłasnowolnienie?
To sądowe pozbawienie lub ograniczenie dorosłej osoby, która dotychczas miała pełną zdolność do czynności prawnych, prawa do podejmowania decyzji dotyczących swojego życia. Może to dotyczyć na przykład sprzedaży majątku czy decyzji o leczeniu.
Ubezwłasnowolnienie można podzielić na częściowe i całkowite:
Całkowite: Osoba jest cofnięta do stanu, w którym nie ma zdolności do podejmowania decyzji, a za nią decyduje jej pełnomocnik, zobowiązany do dbania o jej dobro.
Częściowe: Osoba ma ograniczoną zdolność do podejmowania decyzji, przypominającą okres od 13 do 18 roku życia.
Jak dochodzi do ubezwłasnowolnienia?
Aby sąd mógł podjąć decyzję o ubezwłasnowolnieniu, wymagane jest zgromadzenie materiału procesowego, w tym zaświadczeń i badań lekarskich dotyczących zdrowia psychicznego osoby dorosłej. Konieczne jest udowodnienie istnienia choroby psychicznej, takiej jak demencja, alzheimer, czy uzależnienie od substancji. Proces ten toczy się przed Sądem Okręgowym i jest złożony, bowiem wymaga udziału trzech Sędziów Zawodowych.
Kto może złożyć wniosek o ubezwłasnowolnienie?
Wniosek o ubezwłasnowolnienie może złożyć małżonek, przedstawiciel ustawowy, krewni w linii prostej (np. dzieci, wnuki, rodzice), rodzeństwo, prokurator lub rzecznik praw obywatelskich. W procesie ubezwłasnowolnienia konieczne jest dostarczenie szeregu dokumentów.
Dokumenty:
- akt urodzenia wnioskodawcy,
- akt urodzenia uczestnika
- akt małżeństwa
- dokumentacja medyczna (z poradni zdrowia psychicznego)
- opłata 100 zł
W sprawie o ubezwłasnowolnienie z mocy ustawy powoływani są biegli sądowi, którzy stwierdzają czy istnieją przesłanki by osobę dorosłą dla jej dobra ubezwłasnowolnić. Ale by sprawa została przyjęta do rozpoznania przez Sąd sami musimy dołączyć dokumentację medyczną, że osoba, która ma być ubezwłasnowolniona leczy się w poradni zdrowia psychicznego.
Ubezwłasnowolnienie to trudny temat, jednak czasami nieunikniony, gdy musimy zadbać o dobro osoby, której to dotyczy. Choć proces ten jest skomplikowany i wymaga zaangażowania wielu osób, jego celem jest zapewnienie opieki i wsparcia dla tych, którzy nie są w stanie samodzielnie podejmować decyzji.
Udostępnij artykuł
Agata Wrzecińska-Sarapata
Nadchodzące wydarzenie
Add a strong one liner supporting the heading above and giving users a reason to click on the button below.
Zapisz się do newslettera
z aktualnościami.
Pozostałe artykuły
Terapeutyczne korzyści pisania ekspresywnego: Jak pisanie może poprawić zdrowie psychiczne
Poszukujesz skutecznych sposobów radzenia sobie z codziennym stresem? Masz trudne...
Czytaj więcejPowrót do szkoły dla rodziców: Jak zorganizować codzienną rutynę?
Wrzesień to nie tylko powrót do szkoły dla dzieci, ale...
Czytaj więcejPowrót do szkoły bez stresu: Jak pomóc dziecku w adaptacji po wakacjach?
Wrzesień to czas powrotu do szkoły, który dla wielu dzieci...
Czytaj więcejJak radzić sobie z zazdrością? Nauka zarządzania uczuciem
Zazdrość to naturalne, lecz często trudne do opanowania uczucie, które...
Czytaj więcej